Jan Lutmastraat 15


David Stoppelman

Geboren: 3 juli 1896, Veendam
Laatste adres: Jan Lutmastraat 15, Groningen
Weggevoerd naar Westerbork: 4 februari 1943
Vermoord: 28 mei 1943, Sobibor

David wordt geboren als zesde kind van Samuel Stoppelman en Froukje Leefsma. Het eerste kind uit dit huwelijk wordt geboren in 1884 en is zijn naamgenoot, maar overlijdt enkele weken na de geboorte.

Op 17 juli 1909, net na zijn 13de verjaardag, wordt hij bar mitswa. Dat wordt gevierd met een receptie.
David plaatst in 1910 als 13-jarige een oproepje in het Kinderweekblad: “Wie mij een postzegel van Egypte, een van China en een van Servië zendt, ontvangt daarvoor een mooie ansichtkaart terug”.

Davids vader Samuel heeft in Wildervank een zaak in spiegels, lijsten, manufacturen en schilderijen.
Als Samuel 61 is, wordt de zaak overgedragen aan zijn zoon Jozef. Jozef is de 10 jaar oudere broer van David.
Samuel overlijdt in 1922 op 70-jarige leeftijd, aanleiding voor een ‘finalen uitverkoop’ van de inventaris van het bedrijf in Wildervank.
Zoon Jozef heeft dan net zijn eigen bedrijf in Groningen: in 1921 wordt de firma ‘J.S. Stoppelman’ opgericht. Na verloop van tijd wordt David medefirmant. De bedrijfsactiviteit omschrijven zij in het handelsregister als ‘groothandel in en het fabriceren van spiegels, schilderijen, lijsten en aanverwante artikelen in den uitgebreiden zin’.

De eerste jaren is het bedrijf gevestigd aan de Radebinnensingel 3-3a. Na 6 jaar verhuist het bedrijf naar een aanzienlijk groter pand aan de Visserstraat 47-49. In het Nieuwsblad van het Noorden wordt bovenstaande advertentie geplaatst.

David – op dat moment medefirmant – bevestigt deze verhuizing met een handtekening in het handelsregister.

David treedt in oktober 1928 in het huwelijk met Elisa Johanna Goudsmit. Het huwelijk wordt in de Grote Synagoge te Groningen ingezegend, daarna is er een receptie in de Sociëteit “Harmonie”.

(Fotograaf onbekend, uit Collectie Stichting Historische Kring Noordelijk Hunsingo/Groninger Archieven).

Het echtpaar betrekt de woning aan de Jan Lutmastraat 15. Zij krijgen drie zonen: Samuel, Isidore en Jozef Oscar. (zie de foto hierboven).

In maart 1942 wordt er een bewindvoerder aangesteld bij het bedrijf van David en zijn broer. In het handelsdossier wordt daarbij verwezen naar de ‘Verordening tot verwijdering van joden uit het bedrijfsleven’. De firma wordt na de oorlog formeel geliquideerd.
Tijdens de oorlog werkt David voor de Joodse Raad. In februari 1943 worden David, zijn echtgenote Elisa en hun zonen weggevoerd naar Westerbork. In Westerbork is hij ‘zaalchef’; over hem wordt genoteerd dat hij “bekend stond als betrouwbaar en dat hij een matige gezondheid had”.

Op 25 mei 1943 wordt David met zijn gezin op transport gezet naar Sobibor. Enkele dagen daarna, op 28 mei, worden David, zijn echtgenote en zijn drie zonen in Sobibor vermoord.
Samuel is dan 13, Isidore 12 en Jozef Oscar 9 jaar oud. David zelf is dan 46 jaar.

David heeft, behalve broer Jozef, ook drie zussen. Van de vijf kinderen uit het gezin overleeft alleen Judik, de oudste zus, de oorlog. Zij overlijdt in 1972 op 85-jarige leeftijd. Voor zover dit is na te gaan, laat zij geen kinderen na.

 


Elisa Johanna Stoppelman-Goudsmit

Geboren: 7 februari 1898, Roermond
Laatste Adres: Jan Lutmastraat 15, Groningen
Weggevoerd naar Westerbork: 4 februari 1943
Vermoord: 28 mei 1943, Sobibor

De ouders van Elisa, Babette David en Isidore Goudsmit, trouwen in 1893 in Eberbach (Duitsland). Eberbach is de geboorteplaats van Babette. Het echtpaar gaat wonen in Roermond en krijgt twee kinderen: in 1895 Oscar Otto Jacques en drie jaar later Elisa Johanna.
Elisa volgt een opleiding tot kinderverzorgster.
Elisa treedt in oktober 1928 in het huwelijk met David Stoppelman. David is lijstenfabrikant in Groningen en heeft samen met zijn broer een bedrijf. Elisa en David betrekken na hun huwelijk de woning aan de Jan Lutmastraat 15 in Groningen. Zij krijgen drie zonen: Samuel, Isidore en Jozef Oscar.

In maart 1942 raakt David zijn bedrijf kwijt door de anti-Joodse maatregelen van de nazi’s.

In februari 1943 worden Elisa, haar man David en hun zonen weggevoerd naar Westerbork. Op 25 mei 1943 worden ze op transport gezet naar Sobibor. Enkele dagen daarna, op 28 mei, wordt het hele gezin vermoord. Samuel is dan 13, Isidore 12 en Jozef Oscar 9 jaar oud. Elisa en David zijn 45 en 46 jaar geworden.

 


Samuel Stoppelman

Geboren: 15 augustus 1929, Groningen
Laatste adres: Jan Lutmastraat 15, Groningen
Weggevoerd naar Westerbork: 4 februari 1943
Vermoord: 28 mei 1943, Sobibor

Samuel is de oudste zoon van David en Elisa Stoppelman-Goudsmit; hij wordt op 15 augustus 1929 geboren in Groningen.
Waarschijnlijk wordt hij vernoemd naar zijn opa van vaderskant, deze heet ook Samuel.

Samuels geboorte wordt op vrijdag 16 augustus kenbaar gemaakt met een familiebericht in het Algemeen Dagblad; een week later, op vrijdag 23 augustus, wordt een familiebericht in het Nieuw Israëlitisch Weekblad geplaatst.

Samuel krijgt binnen enkele jaren twee broertjes: Isidore en Jozef Oscar. Vanaf zijn geboorte woont Samuel aan de Jan Lutmastraat 15.

Samuel krijgt al op jonge leeftijd met anti-Joodse maatregelen te maken. In 1941 moeten Joodse kinderen naar aparte Joodse scholen. De Groningse bestuurders stellen daarvoor ruimte in bestaande schoolgebouwen beschikbaar. Samuel wordt daar ingeschreven bij het Lyceum, dat gevestigd wordt in de voormalige Zeevaartschool aan de Violenstraat in Groningen.
Samuels vader heeft een eigen bedrijf in lijsten. In maart 1942 raakt zijn vader zijn bedrijf kwijt door de anti-Joodse maatregelen van de nazi’s.

In februari 1943 worden Samuel, zijn ouders en zijn broertjes weggevoerd naar Westerbork. Op 25 mei 1943 wordt het hele gezin op transport gezet naar Sobibor. Enkele dagen daarna, op 28 mei, wordt Samuel in Sobibor vermoord.
Samuel is dan 13 jaar. Van zijn gezin overleeft niemand de oorlog.

 


Isidore Stoppelman

Geboren: 3 oktober 1931, Groningen
Laatste adres: Jan Lutmastraat 15, Groningen
Weggevoerd naar Westerbork: 4 februari 1943
Vermoord: 28 mei 1943, Sobibor

Isidore is de middelste zoon van het gezin David en Elisa Stoppelman-Goudsmit; hij wordt op 3 oktober 1931 geboren in Groningen.
Waarschijnlijk wordt hij vernoemd naar zijn opa van moederskant; deze opa heet ook Isidore.

De geboorte van Isidore wordt op vrijdag 9 oktober kenbaar gemaakt met een familiebericht in het Nieuw Israëlitisch Weekblad.

Isidore heeft een twee jaar oudere broer, Samuel, en een twee jaar jonger broertje, Jozef Oscar.
Vanaf zijn geboorte woont Isidore aan de Jan Lutmastraat 15. Zijn vader heeft een eigen bedrijf in lijsten.

In maart 1942 raakt zijn vader zijn bedrijf kwijt door de anti-Joodse maatregelen van de nazi’s.

In februari 1943 wordt Isidore samen met zijn ouders en broertjes weggevoerd naar Westerbork. Op 25 mei 1943 worden ze op transport gezet naar Sobibor. Enkele dagen daarna, op 28 mei, wordt het hele gezin vermoord. Isidore is dan 12 jaar.

 


Jozef Oscar Stoppelman

Geboren: 14 november 1933, Groningen
Laatste adres: Jan Lutmastraat 15, Groningen
Weggevoerd naar Westerbork: 4 februari 1943
Vermoord: 28 mei 1943, Sobibor

Jozef Oscar is de jongste zoon van David en Elisa Stoppelman-Goudsmit, hij wordt op 14 november 1933 geboren in Groningen.
Jozef Oscar heeft twee oudere broers: Samuel en Isidore, die beiden vernoemd zijn naar één van beide opa’s. Waarschijnlijk wordt Jozef Oscar vernoemd naar Jozef, de broer van zijn vader, en Oscar, de broer van zijn moeder.

De geboorte van Jozef Oscar wordt op vrijdag 17 november kenbaar gemaakt met een familiebericht in het Nieuw Israëlitisch Weekblad. In het familiebericht worden de roepnamen van beide broers vermeld.

Vanaf zijn geboorte woont Jozef Oscar aan de Jan Lutmastraat 15.

Zijn vader heeft een eigen bedrijf in lijsten. In maart 1942 raakt zijn vader zijn bedrijf kwijt door de anti-Joodse maatregelen van de nazi’s.

In februari 1943 wordt Jozef Oscar, samen met zijn ouders en zijn broers, weggevoerd naar Westerbork. Op 25 mei 1943 wordt het hele gezin op transport gezet naar Sobibor. Enkele dagen daarna, op 28 mei, wordt hij in Sobibor vermoord.
Jozef Oscar is dan 9 jaar. Van zijn gezin overleeft niemand de oorlog.